اخیراً در نشست سالانه انجمن پزشکی هسته‌ای و تصویربرداری مولکولی 2021، یک رادیوداروی جدید توسعه یافته با توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) برای تشخیص آنوریسم‌های آئورت شکمی(AAAs) معرفی شد و این رادیودارو همچنین امکان پیش‌بینی زمان پارگی آنوریسم آئورت شکمی را فراهم می‌آورد. آنوریسم آئورت شکمی به بزرگ شدن بخش پایین‌تر آئورت که در میان ناحیه شکمی گسترش یافته، گفته می‌شود. در زمان بروز این عارضه، احتمال بزرگ شدن بخش بالایی آئورت در قفسه سینه نیز وجود دارد. این رادیوداروی جدید که نشانگرهای زیستی مرتبط با AAA را هدف قرار می‌دهد، هم در تشخیص و هم در ارائه اطلاعات برای کمک به توسعه درمان‌های AAA در آینده، مؤثر خواهد بود.

AAA نوعی بیماری است که موجب تحلیل رفتن عروق شده و می‌تواند زندگی بیمار را به خطر بی‌اندازد. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که رگ‌های خونی ضعیف می‌شوند و نوعی برآمدگی در آئورت شکمی (رگی که جریان خون را به اندام‌های شکمی و پاها می‌رساند) ایجاد می‌شود. AAA ها معمولاً تا زمانی که پارگی رخ نداده است، بدون علامت باقی می‌مانند که در نهایت موجب نرخ بالای مرگ و میر شده و بار قابل توجهی را بر سیستم مراقبت‌های بهداشتی تحمیل می‌کنند. دکتر گیو سونگ هیو، محقق پسا دکتری در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس میسوری، خاطرنشان کرد: در حال حاضر، تشخیص بالینی AAA با تکیه بر اندازه‌گیری‌های آناتومیک قطر AAA انجام می‌شود که عملکرد ضعیفی در پیش‌بینی پارگی دارد. بنابراین، به نظر می‌رسد شناسایی یک نشانگر زیستی مولکولی که به کمک آن بتوان فرآیندهای اساسی که منجر به گسترش و پارگی آنوریسم می‌شود را مشخص کرد، به عنوان یک نیاز بالینی برآورده نشده وجود دارد و شناسایی این نشانگر زیستی برای مدیریت بهتر این بیماری حائز اهمیت است. به دنبال طرح این نیاز بالینی، محققان گیرنده کموکین نوع 2 (CCR2) را به عنوان یک نشانگر زیستی جدید برای ارزیابی AAA شناسایی کردند.

در راستای تحقیق در مورد این نیاز بالینی، محققان رادیوداروی Cu-64-DOTA-ECL1i را توسعه داده و از آن برای انجام اولین تصویربرداری از بیماران AAA استفاده  کردند. ایمن و موثر بودن این رادیودارو برای تصویربرداری CCR2 در بیماران مبتلا به AAA تایید شد. Cu-64-DOTA-ECL1i همچنین در مدل‌های پیش بالینی پارگی AAA در حیوانات، برای ارزیابی درمان‌های هدفمندی که در آنها CCR2 هدف قرار می‌گیرد، مورد استفاده قرار گرفته است. تصویربرداری‌های انجام شده با این ردیا‌ب‌رادیویی، عموماً حاکی از پارگی‌های بعدی AAA بود. به علاوه، در یک گروه مشخص از حیوانات که یک مهارکننده CCR2 را به عنوان نوعی درمان دریافت کردند، محققان توانستند پیشگیری موثر از پارگی AAA را اثبات کنند.

به گفته هیو: «با توجه به امکان استفاده از مهارکننده‌های CCR2 برای مصارف انسانی، این پژوهش از پتانسیل بالایی برای ارزیابی آسیب‌پذیری AAA، غربالگری بیماران AAA برای درمان هدفمند CCR2 و تعیین پاسخ درمانی با نتیجه بهینه برخوردار است.»

شکل بالا. تصویر Cu-64-DOTA-ECL1i PET/CT از یک بیمار با آنوریسم آئورت شکمی. تصاویر CTA و CT یک آئورت شکمی آنوریسمال را نشان می‌دهند که در تصویر با پیکان مشخص شده است. تصاویر PET و PET/CT جذب ویژه ردیاب را در داخل آنوریسم با مکانیابی عالی در دیواره آئورت نشان می‌دهند (پیکان).

منبع: انجمن پزشکی هسته‌ای و تصویربرداری مولکولی