بر اساس جدیدترین مقاله منتشر شده در نشریه بیماری‌های روماتیسمی و اسکلتی عضلانی، تصویربرداری PET از سلول‌های سیستم ایمنی درگیر در آسیب‌های استخوانی و مفصلی در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی (RA)، می‌تواند پیش‌بینی کند که کدام بیماران سریعاً به درمان پاسخ خواهند داد.

در این مطالعه محققان بررسی کردند که آیا تصویربرداری PET/CT کل بدن با استفاده از ردیاب رادیوییPET کربن-11 (C-11) می‌تواند در تشخیص تغییرات فعالیت ماکروفاژهای التهابی در پاسخ به درمان در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی کمک کننده باشد یا خیر. (ماکروفاژ، به نوعی سلول در دستگاه ایمنی بدن گفته می‌شود که باقی‌مانده‌های سلولی، مواد بیگانه، میکروب‌ها، سلول‌های سرطانی و هرچیز دیگری که فاقد پروتئین‌های ویژه سلول‌های سالم بدن بر روی سطح خود باشد، را می‌بلعد). محققان دریافتند که با استفاده از این رویکرد، دو هفته پس از شروع درمان می‌توان به مؤثر بودن یا نبودن آن پی برد.

نویسنده اصلی این مقاله و استادیار روماتولوژی در مرکز پزشکی دانشگاه آمستردام، نوشت: «ارزیابی اولیه پاسخ بالینی از طریق تصویربرداری PET ماکروفاژ می‌تواند کارایی درمان را در بیماران مبتلا به مراحل اولیه RA، تا میزان قابل توجهی ارتقاء بخشد».

RA نوعی بیماری خود ایمنی سیستمیک است (بیماری های سیستمیک بیماری‌ هایی هستند که به طور همزمان چند اندام و بافت گوناگون بدن یا کل بدن را هدف قرار می ‌دهند.) که معمولاً از مفاصل کوچک دست‌وپا شروع می‌شود و سپس به مفاصل بزرگتر گسترش می‌یابد. التهاب ایجاد شده توسط ماکروفاژها در پوشش مفصل یا سینوویوم (سینوویوم یک بافت نرم است که مایع مفصلی یا سینوویال و همچنین خود مفاصل را می‌پوشاند.) باعث فرسایش غضروف و استخوان می‌شود که ممکن است به تغییر شکل مفصل و ناتوانی فیزیکی بیانجامد.

تکنیک‌های استاندارد تصویربرداری مانند CT، MRI و امواج اولتراسونیک، داده‌های آناتومیکی و عملکردی را برای تشخیص و نظارت بر درمان بیماران RA ارائه می‌کنند، اما محققان در پی آن هستند که دریابند آیا فعالیت مولکولی نشان‌ داده‌ شده در تصویربرداری PET می‌تواند به مدیریت مراحل اولیه بیماری کمک کند یا خیر.

علاوه بر این، ارزیابی بالینی استاندارد پاسخ درمانی در بیماران مبتلا به RA حداقل 12 هفته طول می‌کشد، درحالی که به گفته نویسندگان این مقاله ردیاب‌‌های PET که به منظور اتصال به سلول‌های ایمنی درگیر در RA توسعه یافته‌اند، احتمالاً می‌توانند داده‌های مشابهی را تنها با یک‌ بار تصویربرداری PET/CT  از کل بدن، ارائه دهند».

در این مطالعه، گروه محققان با استفاده از تصویربرداری PET/CT و یک ردیاب طراحی شده برای اتصال به ماکروفاژها در مفاصل ملتهب (R-[C-11] PK11195)، تنها دو هفته پس از آغاز درمان به بررسی میزان اثربخشی آن پرداختند.

بیماران مراقبت‌های بالینی استاندارد را دریافت کرده و ارزیابی‌های بالینی برای آن‌ها با بررسی امتیاز فعالیت بیماری در 44 مفصل (DAS44) در هفته‌های 0، 2، 4 و 13 درمان انجام گرفت. اسکن‌های PET/CT نیز به صورت بصری و با محاسبه مقادیر جذب استاندارد (SUV) برای شانه‌ها، آرنج‌ها، باسن، زانوها و مفاصل دست و پا ارزیابی شدند. سپس مقایسه متغیرهای بالینی و PET انجام شد.

داده‌ها نشان از آن داشتند که تنها پس از دو هفته، ارزیابی کمّی التهاب مفاصل در PET/CT قابلیت پیش‌بینی  پاسخ بالینی به درمان را خواهد داشت.

در پایان محققان نوشتند: «این پژوهش نخستین مطالعه انجام شده جهت تعیین ارزش تصویربرداری PET ماکروفاژی برای نظارت بر درمان بیماران مبتلا به RA محسوب می‌شود و این مطالعه تنها پژوهشی در راه اثبات مفهوم مورد نظر بود. شاید مهم‌ترین یافته این مطالعه این باشد که تصویربرداری کمّی PET/CT از پاها می‌تواند برای پیش‌بینی پاسخ درمانی دارای ارزش باشد.»

منبع: AuntMinnie