امروزه تصویربرداری‌های پزشکی هسته‌ای در دنیا مسیر جدید و دارای پیشرفتی را در حال طی کردن هستند و استفاده از آنها به عنوان یک تصویربرداری غیرتهاجمی، ایمن، دقیق و البته کاربردی در حال افزایش است. در این مقاله می‌خواهیم تا با 4 کاربرد بالینی جدید تصویربرداری PET/MRI آشنا شویم.
مقاله مرتبط:
سوال امروز این نیست که چرا اسکنرهای هیبریدی PET/MRI باید بیش از PET/CT استفاده شوند، بلکه این است که چگونه می‌توان آنها را به بهترین نحو مورد استفاده قرار داد. یک متخصص شناخته شده آلمانی در باب تصویربرداری هیبریدی، به چهار کاربرد اصلی PET/MRI اشاره می‌کند و از آن به عنوان تغییر دهنده تمامی تصویربرداری‌های روزمره و روتین یاد می‌کند. پروفسور لاله اوموتلو، معاون رادیولوژی و رئیس بخش PET/MRI بالینی در بیمارستان دانشگاه اسن گفت «PET/MRI نسبت به PET/CT دارای چندین مزیت اساسی است که می‌توان به آنها اشاره کرد. این مزایا شامل افزایش کنتراست بافت نرم، ارزش MRI چندپارامتری یکپارچه (mpMRI) و دادههای متابولیک، و کاهش پرتوگیری بیماران است.».
وی افزود: «PET/MRI دارای چهار کاربرد بالینی عمده است که عبارتند از: بیماریهای التهابی، بیماریهای قلبی-عروقی، نورورادیولوژی و تصویربرداری انکولوژیک.
- بیماریهای التهابی
در بسیاری از موارد از انتروگرافی PET/MR استفاده می‌شود، زیرا تیم بالینی دریافته است که استفاده از انتروگرافی PET/MR می‌تواند تشخیص بیماری التهابی فعال مانند بیماری کرون و یا کولیت اولسراتیو را بهبود بخشد. انتروگرافی نوع خاصی از تصویربرداری پزشکی هسته‌ای است که تصاویر دقیقی از روده کوچک تولید می‌کند. به منظور تمایز بهتر میان اسکار، فیبروز و التهاب فعال، بعد از انتروگرافی به سادگی جزء PET را نیز اضافه کنید. به همین ترتیب، می‌توان به کمک PET/MRI، اسپوندیلودیسکتیس (عفونت دیسک کمر) را از آرتریت سلول غول آسا تشخیص داد.
- بیماریهای قلبی-عروقی
تصویربرداری قلبی عروقی با PET/MRI چالش برانگیز است. زیرا از آنجاییکه محدودیت‌های غذایی در این روش سخت‌تر از تصویربرداری FDG عادی است، آماده سازی بیمار می‌تواند دشوار باشد. با این حال، در بیمارانی که همکاری خوبی دارند، می‌توان از PET/MRI برای تشخیص انفارکتوس حاد میوکارد بهره برد، که در آن MRI تصاویر مربوط به هیپومتابولیسم میوکارد را نشان می‌دهد و جذب ردیاب رادیویی PET FDG امکان تشخیص بافت سالم از بافت آسیب دیده را فراهم می‌آورد.
تصویربرداری PET/MRI همچنین می‌تواند برای تشخیص میوکاردیت حاد مورد استفاده قرار گیرد. در واقع، با استفاده از PET/MRI می‌توان اطمینان تشخیصی را در مواردی که عفونت‌ها در MRI مشخص نیستند، بهبود بخشید. دلیل آن هم جذب ردیاب رادیویی PET است که نشان از وجود التهاب فعال دارد.
- نورورادیولوژی
سودمندی استفاده بالینی از PET/MRI، امری اثبات شده تلقی می‌شود و دلیل اصلی آن حرکت کمتر و میدان دید بسته‌تر آن است که استفاده از آن را آسان‌تر و سریع‌تر از تصویربرداری قلبی عروقی می‌کند.
جراحان مغز و اعصاب اغلب اسکن PET/MRI را برای ارزیابی محل انجام بیوپسی، به دلیل بالاترین جذب [ردیاب رادیویی]، ترجیح می‌دهند. به عبارت دیگر، مناطقی از تومورهای مغزی با بالاترین جذب ردیاب نشان دهنده تهاجمی ترین قسمت تومور است. بنابراین PET/MRI می‌تواند نتایج بیوپسی را بهبود بخشد. همچنین، متخصصان مغز و اعصاب از PET/MRI برای نظارت بر وضعیت بیماران تحت درمان و به ویژه برای شناسایی گلیوبلاستوماهایی که پس از برداشته شدن از طریق جراحی امکان بازگشت آنها وجود دارد، استفاده می‌کنند. ممکن است در MRI به تنهایی، یک تومور را در تصویربرداری از دست داد، اما با افزودن PET تومور به وضوح مشخص می‌شود.
- تصویربرداری انکولوژیک
PET/MRI بیشتر در تصویربرداری انکولوژیک، به ویژه تصویربرداری پروستات استفاده می‌شود. از تصویربرداری PET/CTمی‌توان به طور مؤثر برای تشخیص عود بیوشیمیایی پس از پروستاتکتومی بهره برد، اما قبل از جراحی، PET/MRI برای تشخیص تومورهای اولیه و همچنین سرطانی که به بافت اطراف گسترش یافته است برتری دارد.
علاوه بر این، PET/MRI عملکرد موفقی در تصویربرداری سارکوم بافت نرم، تصویربرداری تومورهای نورواندوکرین و در مرحله‌بندی کل بدن دارد که در این موارد عملکرد آن با PET/CT برابر است. اما در طبقه‌بندی یافته‌‌های اضافی که ممکن است برای PET/CT نامشخص باشند، PET/MRI به روشنی برتری خود را نشان می‌دهد.
در نهایت، در حالی که استفاده از PET/MRIدر این چهار حوزه بزرگ رو به فزونی است، محققان در حال حرکت به سمت ادغام دادههای تصویربرداری ترکیبی در کاربردهای رادیومیک و هوش مصنوعی هستند.
در یک مطالعه، محققان دادههای تصویربرداری MRI/PET چند پارامتری (بیوپسی مجازی) را در مقایسه با بیوپسی تهاجمی و هیستوشیمی برای تشخیص تومورهای مغزی بررسی کردند و دریافتند که بیوپسی مجازی نیز به همان اندازه مؤثر است.
به گفته محققان بازار، در حالی که هنوز سهم این روش از بازار تصویربرداری پزشکی زیاد نیست، ابعاد بازار جهانی PET/MRI تا سال 2029 تقریباً دو برابر خواهد شد. از زمان معرفی PET/MRI در 10 سال پیش، بیش از 110 اسکنر در سراسر جهان نصب شده است که 23٪ در آمریکای شمالی و 54٪ در اروپا بوده است.
منبع: Aunt Minnie
